Nói về thành công của Trấn Thành trong mảng điện ảnh, các bộ phim do anh cầm trịch từ trước đến nay vẫn luôn là chủ đề gây tranh cãi, tốn kém giấy mực của báo chí. Một số khán giả nhận xét anh giống một “tay ngang” nhiều hơn nhà làm phim có nghề. Những yếu tố về kỹ thuật của Trấn Thành trong các dự án trước chưa chinh phục được những người xem khó tính.
Tuy nhiên, những điều đó không ngăn cản đạo diễn 8X liên tiếp có các tác phẩm được công chúng đón nhận. Sau 3 dự án điện ảnh thành công một cách vang dội, có thể nói, Trấn Thành đang là một trong những đạo diễn đáng chú ý nhất của làng điện ảnh nội địa hiện nay.
Người tự thiết lập và phá hàng loạt kỷ lục phòng vé
Sự nghiệp làm phim của Trấn Thành có thể tóm tắt từ một sinh viên Đại học Sân khấu – Điện ảnh bị đuổi học, tiếp cận nghề diễn qua các chương trình hài rồi lấn sân đóng phim và trở thành đạo diễn, nhà sản xuất. Không được đào tạo một cách bài bản, anh tích lũy kinh nghiệm sau quãng thời gian lăn lộn với vai trò diễn viên. Khi bắt tay vào làm phim, Trấn Thành đã là một ngôi sao giải trí quen mặt với khán giả và góp mặt trong nhiều dự án điện ảnh ăn khách như Quý Tử Bất Đắc Dĩ, Nắng, Trạng Quỳnh hay Cua Lại Vợ Bầu.
Cũng giống khi ngồi ghế đạo diễn, sự nghiệp diễn viên điện ảnh của Trấn Thành cũng thị phi không kém. Các dự án của anh thường xuyên thành công tại phòng vé nhưng cũng rất hay bị chê về chất lượng. Tuy nhiên, khi xét về khả năng bán vé, Trấn Thành không thua kém các ngôi sao nổi tiếng hạng A của làng phim Việt lúc đó.
Sau hơn 10 năm cọ sát với nghề, Trấn Thành bắt đầu sản xuất phim cho chính mình, với web-drama Bố Già (2020) có kinh phí 4 tỷ đồng. Series thu hút hàng chục triệu lượt xem trên mạng xã hội, liên tục vào top trending của YouTube. Sự đón nhận tích cực từ khán giả thôi thúc anh biến nó thành dự án điện ảnh đầu tay ra đời 1 năm sau đó. Với sự hỗ trợ của Vũ Ngọc Đãng trong vai trò đồng đạo diễn, Trấn Thành gây tiếng vang lớn với Bố Già, phá kỷ lục phòng vé 427 tỷ đồng trong dịp Tết Nguyên Đán 2021.
Ngay từ bộ phim đầu tay, Trấn Thành đã chứng minh bản thân là người hiểu tâm lý khán giả và nắm vững các quy luật thị trường. Bố Già không được đánh giá là một dự án điện ảnh xuất sắc nhưng có kịch bản ý nghĩa, nhiều chi tiết cảm động điểm chạm tới cảm xúc người xem. Bên cạnh đó, việc chọn đề tài các mâu thuẫn trong gia đình Việt cũng là hướng đi thông minh của anh vì phù hợp với thị hiếu khán giả dịp Tết.
Sau thành công của Bố Già, nhiều người đánh giá Trấn Thành là một nhà làm phim thương mại tiềm năng, biết cách nắm bắt tâm lý số đông và mang đến các sản phẩm hợp thị hiếu với chất lượng chấp nhận được so với mặt bằng chung của thị trường. Thế nhưng, nhiều người vẫn cho kỷ lục đó giống một cú ăn may của anh hơn là đến từ thực lực.
Tròn một năm sau, Trấn Thành lại tái xuất với bộ phim Nhà Bà Nữ, cũng ra rạp trong dịp Tết Nguyên Đán. Tiếp tục khai thác đề tài mâu thuẫn gia đình, phim trở thành hiện tượng với tốc độ bán vé kỷ lục, tạo ra cơn sốt trên truyền thông suốt thời gian dài. Đây là lần đầu Trấn Thành cầm trịch một bộ phim điện ảnh, rút về đóng vai nhỏ thay vì có quá nhiều đất diễn như trước.
Phong cách thể hiện của tác phẩm cũng khác hẳn Bố Già, tổng thể lộn xộn hơn nhưng lại càng chứa nhiều tình tiết đắt giá, đánh thẳng vào cảm xúc khán giả. Chất lượng phim trở thành đề tài tranh cãi rầm rộ trên các diễn đàn mạng, với hai luồng ý kiến đối lập khen chê rõ rệt. Kết quả, Nhà Bà Nữ xô đổ kỷ lục của Bố Già trước đó, rời rạp với doanh thu 475 tỷ đồng – một thành tích gần như không thể tin nổi với cả những người lạc quan nhất về thị trường điện ảnh Việt Nam lúc đó.
Thành công rất cần may mắn nhưng 3 lần thành công liên tiếp chắc chắn là một kiểu tài năng
Doanh thu hiện tại của Mai tiếp tục là một chiến thắng vang dội của Trấn Thành tại phòng vé. Ở dự án thứ 3 trên ghế đạo diễn, anh tiếp tục cho thấy bản thân đã trở thành một “bảo chứng phòng vé” của làng điện ảnh Việt. Tính đến ngày 24/2, theo số liệu từ Box Office Vietnam, Mai thu hơn 435 tỷ đồng và đang tiến gần đến kỷ lục của Nhà Bà Nữ (475 tỷ đồng). Trước đó, phim đã xô đổ nhiều cột mốc phòng vé Việt như lượng đặt vé trước cao nhất mọi thời đại, doanh thu ngày đầu cao nhất (23,3 tỷ đồng), doanh thu trong 1 ngày cao nhất (40 tỷ vào mùng 5 Tết), cũng như chạm các mốc 50 tỷ, 100 tỷ, 200 tỷ, 300 tỷ, 400 tỷ… nhanh nhất lịch sử.
Tác phẩm cũng được nhiều người khen đánh dấu một sự tiến bộ rõ rệt trong tay nghề làm phim của Trấn Thành. Khán giả nhìn thấy một đạo diễn chững chạc và điềm đạm hơn trong cách kể chuyện. Anh vẫn đem đến nhiều điểm mới mẻ nhưng không còn tạo cảm giác chạy theo những ý tưởng táo bạo một cách bất chấp mà trái lại có ý đồ rất rõ ràng. Yếu tố “đời” được tiết chế hợp lý hơn, để dành đất cho phần “nghệ” tỏa sáng.
Với thành công của Mai, Trấn Thành cũng trở thành đạo diễn trong nước đầu tiên có tổng doanh thu trên 1.000 tỷ, dù mới bắt tay vào sản xuất phim chưa lâu. Cũng từ đó, đạo diễn được xem là “Độc Cô Cầu Bại” trong cuộc đua phòng vé Việt. Nếu tính cả Mai, anh gần như đang không có đối thủ xứng tầm trong việc bán vé. Trong 2 mùa phim Tết vừa qua, liên tiếp có nhiều dự án dự định cạnh tranh với anh nhưng sau đó đành phải tìm cách rút lui khi không thể đối đầu các bộ phim của Trấn Thành đạo diễn.
Nhìn ở góc độ tích cực, những chiến thắng vang đội của Trấn Thành phần nào giúp thúc đẩy thị trường điện ảnh Việt phát triển một cách nhanh chóng. Với thành công của Nhà Bà Nữ, phòng vé Việt lần đầu thu hơn 1.000 tỷ trong vỏn vẹn 6 tháng đầu năm 2023. Đây cũng là lần đầu doanh thu phim Việt chiếm hơn 50% thị phần. Có thể nói, Trấn Thành đã tìm được lời giải cho bài toán rằng khán giả Việt muốn xem gì tại rạp. Thành công của anh cũng giúp thu hút thêm nhiều nhà đầu tư vào ngành “công nghiệp” tiềm năng này.
Sự độc tôn của Trấn Thành cũng tạo ra một thị trường cạnh tranh cực kỳ gay gắt khi “miếng bánh” không còn nhiều đối với các nhà làm phim khác. Doanh thu có dấu hiệu “nước chảy chỗ trũng”, khi khoảng cách giữa những phim thành công và thất bại đang quá xa nhau. Một dự án khi ra rạp có thể lãi hàng chục lần nhưng nguy cơ mất trắng cũng cực kỳ cao. Đây có thể xem là một sự chọn lọc cần thiết để giúp ngành điện ảnh ngày càng cho ra đời những tác phẩm chỉn chu, chất lượng hơn.
Doanh thu đôi khi không phản ánh chính xác chất lượng một bộ phim. Nhiều dự án nghệ thuật trên thế giới, dù đoạt các giải danh giá như Oscar, Cannes đều có khả năng thua lỗ khi ra rạp. Tuy nhiên, với mảng phim thương mại và đặc biệt là mùa Tết, kết quả phòng vé luôn là yếu tố tiên quyết được nghĩ đến với các nhà sản xuất. Trấn Thành có thể chưa phải một đạo diễn điện ảnh xuất chúng hay “quái kiệt” trong lĩnh vực làm phim. Nhưng dù yêu hay ghét, người ta đều phải công nhận anh là một nhà làm phim “mát tay” và hiểu khán giả của mình muốn gì.